VIII Międzynarodowy Kongres Nauk Historyczny w Zurychu rozpoczął się 28 sierpnia i trwał do 4 września 1938 roku. Decyzję o organizacji Kongresu w Szwajcarii podjęto na VII Międzynarodowym Kongresie Nauk Historycznych w Warszawie w 1933 roku. Kandydaturę Zurychu zgłosił Hans Nabholz i to on stanął na czele powołanego dożycia komitetu organizacyjnego. Jego sekretarzem został Georg Hoffmann.

Organizatorzy Kongresu borykali się z licznymi problemami finansowymi (skutki światowego kryzysu gospodarczego były nadal odczuwalne) oraz politycznymi związanymi z napiętą sytuacją międzynarodową. Hans Nabholz dążył do tego, ażeby podczas Kongresu uczestnicy zachowali neutralność i otwartość, a podczas obrad poruszali tylko tematy historyczne. Sytuacja skomplikowała się w marcu 1938 roku wskutek Anschlussu Austrii oraz zawieszenia stosunków dyplomatycznych pomiędzy Bernem a Moskwą (w reakcji na politykę wewnętrzną Stalina). Spadła wtedy liczba rejestracji uczestników Kongresu.

Na kongres przybyło 770 uczestników z 49 krajów. W porównaniu z wcześniejszymi kongresami – w Oslo i Warszawie – był to znaczący spadek. Najliczniejsze były delegacje Szwajcarii, Niemiec, Polski, Francji, Włoch, Wielkiej Brytanii, USA, Belgii i Czechosłowacji. Na Kongresie nie pojawili się historycy z ZSRR.
Kongres w 1938 roku odbywał się już w cieniu zbliżającej się wojny. Przez cały czas jego trwania odczuwalne było wzmożone napięcie. Dlatego też unikano poważnych debat politycznych, a także dyskusji dotyczących historii najnowszej. Obrady przede wszystkim poświęcone były metodologii historii, historii starożytnej, mediewistyce oraz historii czasów nowożytnych.

Bibliografia

1. VIIIe Congres international des sciences historiques: Actes du congres, Zurich 1938.
2. VIIIe Congres international des sciences historiques: Communications présentées, Zurich 1938.
3. Adair E.R., The International Congress of Historical Sciences, „The Canadian Historical Review”, vol. 19 (1938), nr 4, s. 378-386.
4. Blanchet A., Congres international des sciences historiques a Zurich, „Journal des Savants”, Septembre-Octobre 1938.
5. Brandi K., Der internationale Historikerkongress in Zürich, „Historische Zeitschrift”, nr 159 (1939), s. 214-218.
6. Erdmann K.D., Die Ökumene der Historiker: Geschichte der Internationalen Historikerkongresse und des Comité international des sciences historiques, Göttingen 1987.
7. Pour préparer le prochain Congrés International des Sciences Historiques, „Annales d’histoire économique et sociale”, vol. 8, nr 37 (1936), s. 44-48.
8. Stadler P., Im Schatten der Kriegsgefahr: der internationale Historikerkongress in Zürich 1938, „Schweizer Monatshefte: Zeitschrift für Politik, Wirtschaft, Kultur”, Band 70 (1990), Heft 6, s. 483-495.