W kwietniu 1948 roku Międzynarodowy Komitet Nauk Historycznych (ICHS) zdecydował, że należy kontynuować przedwojenną tradycję organizowania międzynarodowych spotkań historyków. Na miejsce IX Kongresu, pierwszego po zakończeniu II wojny światowej, wybrano Paryż. Ciężar organizacji wziął na siebie Francuski Komitet Nauk Historycznych, który zapewnił, że zajmie się również kwestiami logistycznymi, w tym zapewnieniem noclegów dla wszystkich uczestników oraz zniżki na przejazdy pociągami na terenie Francji. Najbardziej zaangażowanymi w organizację Kongresu francuskimi historykami byli Robert Fawtier i Michel François.
Ze względu na fakt, że podczas wcześniejszych kongresów wiele sekcji obradowało w tym samym czasie , zapowiedziano inną formułę wystąpień . Zakładano uzgodnienie i rozesłanie listy tematów, które chciano poruszyć podczas Kongresu. Przede wszystkim jednak zdecydowano, że w ramach każdej sekcji zostanie przygotowany przez specjalistę w danej dziedzinie wiodący referat, który następnie zostanie rozesłany do uczestników, co miało im umożliwić zapoznanie się z tekstem jeszcze przed Kongresem.
Kongres w Paryżu odbywał się od 28 sierpnia do 3 września 1950 roku , w budynku UNESCO. Przybyli przedstawiciele wszystkich dziedzin historycznych z 30 krajów, w liczbie niemal 1400. Rano obradowano w siedmiu sekcjach (antropologia i demografia, historia idei, historia gospodarcza, historia społeczna, historia cywilizacji, historia polityczna, historia instytucji), dyskutując nad wspomnianymi wyżej referatami wiodącymi, które opublikowano w formie książki.
Jednym z tematów obrad było zastosowanie demografii badaniach historycznych, co okazało się zagadnieniem szeroko i długo dyskutowanym. Zapis tej dyskusji został opublikowany wraz z referatami z sesji popołudniowych, które obradowały w sposób – rzec by można – tradycyjny (wystąpienia nie były wcześniej publikowane). Warunkiem była w tym wypadku odpowiednia atrakcyjność tematów (miały budzić zainteresowanie wszystkich uczestników i pobudzać do porównawczych dyskusji).
Po zakończonym Kongresie Michel François na łamach „Bibliothèque de l’École des chartes” zadawał sobie i innym pytania, które przewijały się również podczas spotkania w Paryżu – a więc o zasadność organizacji tak dużych spotkań i o reguły jakie powinny na nich obowiązywać. Uważał, że przy następnych kongresach konieczne byłoby wyłonienie kluczowych zagadnień, które powinni następnie opracować wybitni specjaliści. Na ich wystąpienia powinna być przewidziana rozsądna ilość czasu, a organizatorzy powinni zapewnić możliwość udziału w dyskusji zainteresowanym historykom. Referaty powinny być wcześniej dostępne, tak, aby dyskusja była dobrze przygotowana i tym samym bardziej owocna . Uważał także, że w przypadku referatów podział na sekcje się zdezaktualizował i powinno się go zastąpić raczej doborem atrakcyjnych tematów.
Bibliografia:
Magdalena Heruday-Kiełczewska